ืืืืื "ืืจืืงื" - ืื ืงื ืืืจืืืืช ืืืืจ ืืืจืฅ
ืืืช ืืจืืื ืืืืจื-ืกืืืืืื, ื'ื ืื ืฉืืืืฅ ืคืืจืกื ืืจืืฉืื ื ืืืืงืืืืจ 2020 ืืืืืจ ืืืงืืจื ืืงืืฉืืจ ืืื
ืืช ืื ืืงื ืืฉืืื ืืขืฉืืช ืืืช. ืืื ืืขืื ืฉืื ืขืฉืืืื ืืืืืช ืืืืื ืื - ืืชืช ืืชืื ืืง ืฉืื ืืชืืื ืืืคืืืืืืช ืืืืื, ืืงืืช ืืืฉืืื ืฉืืงืืืื ืืจืืืืชืืื ืื ืืกืืจืช ืืฉืคืืชืืช, ืื ืกืชื ืืืืง ืืช ืชืื ืืงื ืืืืืจืื ืืช ืืืื ืืืืืืช ืืชืืืฉืืช ืืงืจืื ืฉืืืืืช ืืฉืืืืช ืืืจืืื. ืื ืืืืืืืฆืืืช ืืืื ื ืคืืืืช ืืืฉ ืืคืืื ืขืื ืกืืืืช. ืืืขืฉื, ืื ืฉืืืืืช ืื ืืืงืืืช ืืืฉืืื ืืขืชืื ืงืจืืืืช ืืื ืืงืฉืจ ืืื ืื ืงื ืืืื ื ืขื ืืกืืืื.
ืฉืืืข ืืื ืงื ืืืื ืืืืื ืื ืืฉืืืข ืืจืืฉืื ืฉื ืืืืืกื. ืื ืืฉื ืื ืืืจ ืืืฉืจืื ืืฉื ืช 2023 ืืื: "ืื ืงื - ืืฉืงืขื ืืืื"
ืื ืื ืืืืจ?
ืืงืฉืจ ืืื ืื ืงื ื"ืืืืื ืืจืืงื" ืืืชืื ืฉื ืชืงืืชื ืืืืืื "ืืืืื ืืจืืงื". ืืืืื ืื ืืชืืืืก ืืืืื ืืช ืืืคืืืืืืื ืืืจื-ืงืืืื ืืืื ืื ืขื ืืจืืืืชื ืฉื ืื ืฉืื ืืื ืื ืขื ืืืืืื ืืืืืืืื ืืืกืืืื ืฉื ืืคืื ืื ืฉืื ื - ืืื ืืืื - ืขืืฉืื ืืืืขื ืืืืจืืช ืืืืื. ืื ืงื ืืื "ืืืืื ืืจืืงื", ืืื ืืจืืื, ืืงืืืืช ืืืช ืงืืืื ืืืืคื ืืืขื. ื ืงืืื ืจืืฉืื ื: ืื ืงื ืืืจืฉืช ืืขื ืืฉืืืื ืืืขืืื ืื ืงื ืืื ืืืงืืจ ืืืืื ืืืืืื ืืืืชืจ ืืืืื ืืืขื ืขืืืจ ืชืื ืืงืืช. ืืื ืื ืืฃ ืืืช ืืืืฉืคืขืืช ืืฉืืืืืืช ืขื ืืกืืืื ืฉืืฉ ืืชืืืืคืื - ืืื ืชื"ื - ืฉืืืขืฉื ืืืจืฉืื ืืืฆืืจ, ืขืืืื ืืืืืื ืฉื ืืจืืืืื ืืื ืืืงืช ืืื ืคืจื, ืกืืื ืื ืืืจื, ืฉืื ืื ืฆืืืืื, ืกืืืจืื ืืชืืกืคืื.
ืืืืฆืืจ ืฉื ืืืื ืืช ืืืืืืชืืื ืืื ืชืืจื ืืคืืืืืช ืืื ืืืื ืืืืจืืื ืืืชืืืืืช ืืืืจ ืืืจืฅ ืืืฉืื ืืื ืืงืืื. ืืื ืืฉืชืืฉ ืืืืืืืช ืืืืจืืช ืฉื ืืื. ืืื ืืืืฆืจ 1 ืง"ื ืฉื ืืืงืช ืชื"ื, ืืฉ ืฆืืจื ืืืืชืจ ื-4,000 ืืืืจ ืืื ืืืืจื ืงื ืืืืฆืืจ. ืชืืฆืจื ืืคืกืืืช ืืืงืืืืช ืืื ืชืขืฉืืืชืืช ืืืืืืื ืขื ืืกืคืงืช ืืืื ืฉืื ื ืืืืืื ืขื-ืืื ืฉืคืืื ืืืืืืงืืื ืืืืงืื, ืืืื ืืืืจื ืืืืจื.
ืืืฆืืจ ืืืื ืืืืืจื ืืขืืื ืืชืื ืืงืืช ืืฉืชืืฉ ืืืฉืืืื ืืื ืคื ืืคืืืืช ืืคืืกืืืง ืืืืืืื, ืืงืืืงืื ืืคืืืืช ืืืืืืชืืืช. ืชืืืื ืื ืืืืฆืจ ืคืกืืืช ืฉืืืืขื ืืืืืืืช, ืืืืืืช ืขืื ืืืชืจ ืืช ืืกืืืื ืฉืื ื. ืืืืื ืคืืกืืืง ืืื ืืกืื ืกืืืืชื ืืืืืืจ ืืชืืฆืื ืืฆืจืืืช ืคืจืืืื ืื-ืคืขืืืื.
ื ืงืืื ืฉื ืื: ืื ืงื ืืื "ืืงืืืืช" ืืืฉืจ ืืช ืื ืืงื, ืืืื ืฉืื ืืืื ืืืืคื ืืืืื, ืืืืคืจืืืจื ืื ืืื ื, ืืืืืช ืืืืืืืช ืืืชืืืืืช. ืืืฉืจ ืืื ืืืชืื ืืง ืืืื ืืื ืฆืืจื ืืืจืืื. ืชื"ื ืืงืืง ืื ืจืง ืืืจืืื, ืืื ืื ืืืชืจื ืืืฆืืจ ืืืืืื. ืืื ืื ืืฉื ืืืืขื ืืชืื ืืงืืช. ืืื ืืืืฆืจ ืชืืืืคืื ืืืืืืชืืื ืืืื ืืื, ืืฉืชืืฉืื ืืืื ืืืื ืืืจ - ืืืจื ืืื ืืคืจืืช. ืขื ืื ืช ืืืชืืื ืืืชื ืืื ื ืืื, ืืฉ ืืขืื ืืืชื. ืืื ืคืจื ืืืืขื ืืขืืืื, ืื ืืชืื ืืงืืช ืื ืืฉืืื. ืื ืืืฆืืจ ืืืืืืชื ืฉื ืืืื ืืชืื ืืงืืช ืืงืืง ืื ืจืง ืืคืจืืช ืืืืื ืฉืืื, ืืื ืื ืืืชืจื ืืืฆืืจ ืกืคืฆืืคืืื. ืขื ืคื ื ืชืื ืื ื ืืื ืืฉื ืช 2014, ืืฉื ื ื-50 ืืชืจื ืืืฆืืจ ืืจืืื ืืขืืื, ืื ืฉืืฉ ืืฉื ืข ืืืฆืจืื ืืืจืืงืื ืืจืืืื.
ืืขืืืก ืืกืืืืชื ืืืืืืจ ืืืืชืจ ืืื ืคืืื ืื-ืืืฆื ื (CO2) , ืืื ืืื ืื ืืืืื ืฉืืฉืคืืข ืขื ืืืืจ ืืืจืฅ ืฉืื ื. ืืชืื, ืืืฉื, ืืคืืื ืงืจืืื ืืืชืจ ืืงืฉืืจ ืืฉืืจืืช ืืืืืื ืืงืจ. ืืื ืืืืช ืืืืื ืืืืืืืชื ืืชืื ืืงืืช ืืืืืฆืจ ืื ืืฆื ืืฉืืืืฉ, ืืฉืคืืขื ืืฉืืจืืช ืขื ืืืืจ ืืืจืฅ.
ื ืงืืื ืฉืืืฉืืช: ืชืจืืืืืช ืืืื ืืืืืืชื ืืชืื ืืงืืช ืืงืืงืืช ืืชืฉืชืืช ืื ืืชืฉืชืืืช ืืงืืงืืช ืืืฉืืืื ืจืืื, ืืื ืื ืืืช ืืืจืืืช ืืืขืื ืืืืื, ืืฉืืืืช ืืืืืืช ืืื ืคืจื, ืืชืจื ืืืฆืืจ ืฉื ืชื"ื ืืืืฆืืจ ืืจืืืืช, ืืืืกืืฃ ืืืื ืืช ืืฉืจืืคื ืฉื ืื ืืืฉืคื ืฉื ืืฆืจืช ืืืืฆืขืืช ืืฉืืืช ืืจืืืืช, ืคืืื, ืืงืืืงืื, ืคืืืืช ืืืืืืชืืืช... ืืืืจ ืฉืืื ืืื ื ืืืขืืืื ืืืชืจ.
ืืื ืืื ืืงื ืืฉ ืฆืจืืื ืืืืจืืื ืฉืืื ื ืจืืื. ืืื ืื ืืฉืชืืฉืช ืืืงืืืงืื ืืืคืืืืช ืืืืืืชืืืช, ืืื ืื ืืื ืฉืืืืช ืืื ืืชืื ืืงื. ืืืงืจื ืื, ืืืื ื ืขื ืืืจืืืืช ืฉืื ืืฉื ืชืื ืืงื ืืืืจืช ืขื ืืืฉืคืขื ืืกืืืืชืืช, ืื ืฉืืืืื ืื ืงืืื ืืจืืืขืืช.
ื ืงืืื ืจืืืขืืช: ืืื-ืื ืงื ืืฉ ืืืืจ ืกืืืืชื ืืื ืฉื ืืืจ, "ืืืจืืืืช ืืื ืืืืจ", ืืื ื ืืื. ืืื ืืืขืจืืืช ืืืจืืืืช ืฉืื ื ืืฉ ืืืืจ. ืื ื ืกืชืื ืขื ืืืงืจืื ืื ืืฉืืื ืืืืืืื, ืื ืจืง ืฉืื-ืื ืงื ืขืืื ืืืื ืืื, ืืื ืฉืืฆื ืื ืื ืืืืื ืืขืืืืืช ืืืืจืืช ืืืืื ืช ืืืืคืื ืืืฉืืืืช ืฉื ืื-ืื ืงื.
ืืจืืื ืืขืืื ืื ื ืืฉืืืื ืืช ืืืืืจ ืขื ืืขืืืช ืืจืืืืช ืื ืืชื ืืช ืืื ืืขื ืขื ืืื ืื ืงื. ืืืืืช ืืืืืืืืช ืืื ืื ืืืืืช ืื ืืืืงืืช (NCDs) ืื ืืืชืืจ ืฉื ืืื ื ื. ืืขืจืืช ืืืืกืื ืฉืื ื ืืืืืืฃ ืืืืืจืื ืฉืื ื ืื ืืืจืื ืืคืชื ืืจืืืืชืืื. ืฉื ืืื ืืืฉืคืขืื ืืืืืืช ืืชืืื ื ืฉืื ื. ืื ืงื ืืื ืืืืื ืืจืืฉืื ืฉื ืืชื ืืชืื ืืงืืช ืืชืืื ืืจืืื.
ืืืืืช ืืืืืืืืช ืฉืืืืืช ืืืชืจ, ืืงืืื ืืืช ืืืชืจ, ืืืฉืจ ืชืื ืืงืืช ืืืื ืื ืืชืืืืคืื ืืืืืืชืืื ืืืื ืืื. ืืจืื ืื ืืืจืฉืืช ืืืคืื ืืื ืืืืืืืืงื, ืฉืืืืฆืืจ ืฉืื, ืืจืืืชื ืืืคืฆืชื ืืฉ ืขืืืืืช ืืฉืืขืืชืืืช. ืืจืืื ืืืจืืืืช ืืขืืืื (WHO) ืงืืืข: "ืขืืืืืช ืืื ืืืืืืืืงื ืืื ืืื ืืืืืืื ืืืืืืื ืืืืชืจ ืขื ืืืจืืืืช ืืขืืืืืช, ืืืืืืื ืืชืืื ืชื ืืืืชืคืชืืืช ืืืื."
ืืืืืช ืฉืืื ื ืืืืงืืช ืืื ืกืจืื, ืืืืืช ืื ืืืื ืื, ืืฉืื ืช ืืชืจ ืืกืืืจืช ืื ื ืืฉื ืืจืืืืชื ืืฉืื ื ืืกืฃ. ืื ืงื ืื ืจืง ืืื ื ืขื ืืจืืืืช ืืืืืื, ืืื ืื ืขืืืจืช ืืืืืืช ืืืืฉืืจ ืืจืืืืช. ืืืืข ืืืื ืื ืืืืื ืืชื"ื ืืืืืจื ืืช ืืกืืืื ืื ืืกืจืื ืืฉื ืืืฉืืืืช ืืืืกืคืจ ืืืืืช ืืืจืืช ืฉืขืฉืืืืช ืืืจืืฉ ืชืจืืคืืช, ื ืืชืืืื ืืืฉืคืื ืืืืช ืืืืื. ืืื ืืื ืืฉ ืืืืจ ืื ืืฉื ืืกืืืืชื.
ืชืจืืคืืช (ืืืฆืืจ, ืืจืืื, ืืืืื, ืืฉืืื), ืืืืืช ืืืช ืืืืื, ืืืืจืื ืืชืืืื ืืืชื ืืืืื (ืฆืื ืืจืืืช, ืืืืจื ืืืจืงื, ืืืกืื, ืืืืจื ืืืืื...) ืืขืื ืขืฉืืืื ืืืฉืคืืข ืืจืขื ืขื ืืกืืืื ืฉืื ื - ืื ืจืง ืืืืื ื ืืกืคืืช. ื ืงืืื ืืืืฉืืช: ืื ืงื ืชืืจืืช ืืืืืื ืืขืืืืช ืืืฉืจ ืื ื ืืืืงืื ืฉืืืืช ืฉื "ืืืืื ืืจืืงื" ืขื ืืื ืืื ื ืืชืืืื ืืืืืืช ืืืื ืงื, ืื ื ืืื ืื ืื ืขื ืืืืืืจ, ืืืื ืืืืืื ืฉืื ื. ืื ืงื ืืื ืืืง ืืืืืื ืืขืืืืช ืืืืื, ืืฉืงืืช ืื ืืืืช ืจืขืืื, ืืืืืกืกืช ืขื ืืืืืจืื ืืืืืืืืื, ืื ืขื ืชืขืฉืืืช ืฉืื ืฆืืืช ืืช ืืฉืืื ืืืืจ ืืืจืฅ. ืืื ืกืืจื ืขืืืคืืืืช ืืจืืงืื ืืืจืื, ืืชืืืื ืืื ืงื ืืืืื ืืืื ืืชืจืื ืืช ืขืืืจ ืืืืจืืช ืืืืื. ืืกืืืื ืื ืื ืืช ืื ืืืฉืืช ืขื ืืกืืืื ืืฉืืช ืื ืืงื ืืช ืชืื ืืงื, ืืืืจ ืงืจืืืช ืืืืจ ืื ืืืื ืชืจืืืฉื ืฉืืช ืืืง ืืืืืฅ ืขืืืื ืืืื ืขื ืืืืจ ืืืจืฅ. ืืืชืื ืื ืฉืืช ืืืืขืช ืืืชืจ ืืขืืืื ืฉืืืจืืืื ืืืืืืืืื ืืืืื ืืืืืช ืืฉืคืขื ืืืืื ืขื ืืืืื ืืืฉืืืื ืืืืื ืืฃ ืชืืืจื ืืื ืฉืืืืืจืืช ืืืื ืืืืื ืืืืืช ืืฉืคืขื ืขืฆืืื ืขื ืืคืื ืื ืฉืื ื, ืืืคืืื ืชืฉืงืื ืืืืช ืจืืืง ืืืชืจ, ืืขืืจ ืืื ืงื, ืืื ืืชืจืื ืืืืื ืืืช ืืจืื.
References
1. WABA, World Breastfeeding Week 2020, https://worldbreastfeedingweek.org/ (accessed 17 September 2020). 2. Association genevoise pour lโalimentation infantile (GIFA), Green Feeding, https://www.gifa.org/international/green-feeding/ (accessed 10 September 2020).
3. The Lancet, Series Papers on Breastfeeding in the 21st century, January 2016, https://www.thelancet.com/series/breastfeeding (accessed 17 September 2020).
4. Alison Linnecar, Arun Gupta, JP Dadhich and Nupur Bidla, Formula for Disaster: weighing the impact of formula feeding vs breastfeeding on environment, BPNI / IBFAN Asia 2014, https://www.gifa.org/publications/formula-for-disaster-weighing-the-impact-of-formula-feeding-vs-breastfeeding-on-environment/ (accessed 8 September 2020).
5. Bartick, Melissa C. Cost Analysis of Maternal Disease Associated with Suboptimal Breastfeeding. Obstetrics & Gynecology July 2013; 122 (1): 111-119; https://journals.lww.com/greenjournal/Fulltext/2013/07000/Cost_Analysis_of_Maternal_Disease_Associated_With.17.aspx
6. World Health Organization, Antibiotic resistance, February 2008, https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/antibiotic-resistance (accessed 17 September 2020).
ืืืชืืช ืืืืืจ - ื"ืจ ืืจืืื ืืืืจื-ืกืืืืืื, ืืืจืืืช ืื ืืฆ'ื ืืืืื ืช ืืฉืืืืฅ. ื"ืจ ืืจืืื ืื ื ืืืขืฆืช ืื ืงื IBCLC ืืืขืืช ืชืคืงืืืื ื ืืกืคืื ืืชืืื ืืืื ื ืขื ืืื ืงื ืืืืคืื ืขืืืืืื ืฉืื ืื.
ืชืืจืื ืขื ืืื ืืจื ืื, ืืืื 2023